ΚΑΡΩΤΙΔΙΚΗ ΝΟΣΟΣ
Η στένωση των καρωτίδων, ή αλλιώς καρωτιδική νόσος, είναι μια σημαντική αιτία για αγγειακά εγκεφαλικά επεισόδια. Τα αγγειακά εγκεφαλικά επεισόδια είναι η 4η αιτία θανάτου στον ανεπτυγμένο κόσμο και η 1η αιτία αναπηρίας. Οι καρωτίδες είναι οι αρτηρίες που αρδεύουν με αίμα το μεγαλύτερο μέρος του εγκεφάλου. Η καρωτιδική στένωση μπορεί να είναι είτε ασυμπτωματική είτε να γίνει συμπτωματική, με αποτέλεσμα ένα από τα παρακάτω:
- Αγγειακο εγκεφαλικό επεισόδιο (ισχαιμική βλάβη του εγκεφάλου που προκαλεί μόνιμη κλινική νευρολογική σημειολογία για περισσότερο από 24 ώρες)
- Παροδικό ισχαιμικό επεισόδιο (νευρολογική σημειολογία ισχαιμικής αιτιολογίας που ανεξάρτητα της βαρύτητας των συμπτωμάτων αποκαθίσταται πλήρως εντός 24 ωρών)
- Αμαύρωση fugax (μονόφθαλμη διαταραχή της όρασης εμβολικής αιτιολογίας από τη σύστοιχη έσω καρωτίδα).
Αιτιολογία
Η αιτία της στένωσης καρωτίδων είναι συνηθέστατα η αθηρωμάτωση. Παράγοντες κινδύνου για αθηρωμάτωση αποτελούν:
- Η ηλικία
- Το ανδρικό φύλο
- Το θετικό οικογενειακό ιστορικό καρδιαγγειακών συμβαμάτων
- Η αρτηριακή υπέρταση
- Ο σακχαρώδης διαβήτης
- Το κάπνισμα
- Η δυσλιπιδαιμία
- Η νεφρική ανεπαρκεια κ.α.
Ενδείξεις αντιμετώπισης
Ένδειξη χειρουργικής ή επεμβατικής αντιμετώπισης έχουν οι παρακάτω καταστάσεις:
- Συμπτωματική στένωση >50%, ιδιαίτερα >70%.
- Ασυμπτωματική στένωση >60% (σε ασθενείς με καλό προσδόκιμο και χαμηλά ποσοστά επιπλοκών).
Σε πλήρη απόφραξη (100%) η αντιμετώπιση είναι συντηρητική.
Αντιμετώπιση
Υπάρχουν δύο τρόποι αντιμετώπισης:
- Η ενδαρτηρεκτομή καρωτίδας
- Η αγγειοπλαστική με τοποθέτηση μεταλλικού ενδονάρθηκα (stent)
Η ενδαρτηρεκτομή, που είναι και η μέθοδος εκλογής, γίνεται στο χειρουργείο, συνήθως υπό γενική αναισθησία και διενεργείται διάνοιξη της έσω καρωτίδας και του καρωτιδικού διχασμού, εκτομή του αθηρώματος και πλαστική αποκατάσταση, σχεδόν πάντα, με εμβάλωμα.
Η αγγειοπλαστική, γνωστή και ως CAS (Carotid Artery Stenting) έχει ένδειξη σε ασθενείς με βαριά συνοσηρότητα καρδιακής αιτιολογίας (μη αντιροπούμενη καρδιακή ανεπάρκεια, ασταθής στηθάγχη) καθώς και σε περιπτώσεις «εχθρικού» τραχήλου ή υψηλής στένωσης μη προσπελάσιμης χειρουργικά.
Πρόληψη
Στην πρόληψη της καρωτιδικής νόσου όπως και εν γένει των καρδιαγγειακών συμβαμάτων είναι σημαντική η ρύθμιση των παραγόντων κινδύνου. Η διακοπή του καπνίσματος, η ρύθμιση της αρτηριακής πίεσης, του σακχαρώδη διαβήτη, της χοληστερίνης, η τακτική άσκηση και η μεσογειακού τύπου διατροφή.
