ΦΛΕΒΙΚΗ ΘΡΟΜΒΩΣΗ
Η λειτουργία των φλεβών είναι να επαναφέρουν το αίμα από όλα τα μέρη του σώματος πίσω προς την καρδιά. Υπάρχουν τρεις ομάδες φλεβών στα κάτω άκρα: (i) οι επιπολής φλέβες (δηλαδή οι επιφανειακές), (ii) οι εν τω βάθει φλέβες, που βρίσκονται μεταξύ μυϊκών ομάδων και (iii) οι διατιτραίνουσες φλέβες που συνδέουν τις επιπολής με τις εν τω βάθει φλέβες.
Ο όρος εν τω βάθει φλεβική θρόμβωση ή φλεβοθρόμβωση [deep venous thrombosis, DVT] αναφέρεται στη θρόμβωση του αίματος μέσα στις εν τω βάθει φλέβες, συνήθως σε αυτές που βρίσκονται στη λεκάνη, στο μηρό ή στη γάμπα, και πιο σπάνια στο βραχίονα, στο θώρακα ή αλλού. Σε αντιδιαστολή, η θρόμβωση επιπολής φλεβών ονομάζεται επιπολής θρομβοφλεβίτιδα και συνήθως αποτελεί επιπλοκή των κιρσών.
Είναι δυνητικά επικίνδυνη κατάσταση, επειδή μπορεί να προκαλέσει πνευμονική εμβολή. Σ’ αυτή την περίπτωση αποσπάται τμήμα θρόμβου αίματος από τις εν τω βάθει φλέβες και σφηνώνει στους πνεύμονες, οπότε μπορεί να εμποδίσει τη ροή του αίματος προς τους πνεύμονες και να επιβαρύνει την καρδιακή και αναπνευστική λειτουργία. Η πνευμονική εμβολή είναι μια πολύ επείγουσα κατάσταση που απειλεί τη ζωή.
Κλινική εικόνα
Περίπου στις μισές περιπτώσεις DVT δεν υπάρχουν συμπτώματα. Αυτό εξαρτάται από το πού εντοπίζεται και πόσο μεγάλος είναι ο θρόμβος. Τα συμπτώματα περιλαμβάνουν οίδημα, ευαισθησία, πόνο στο κάτω μέλος που χειροτερεύει με την ορθοστασία ή το βάδισμα, αίσθημα θερμότητας και κυάνωση (μπλε χρώμα) του δέρματος.
Διάγνωση
Εξέταση αίματος για D-Dimers. Αν η εξέταση γίνει σε διάστημα ωρών έως λίγων ημερών από την έναρξη της θρόμβωσης και είναι αρνητική, είναι μάλλον απίθανο να έχετε DVT. Υπάρχου όμως ψευδώς θετικά αποτελέσματα.
Σήμερα η διάγνωση γίνεται με το έγχρωμο dupplex (triplex) φλεβών των κάτω άκρων. Αυτή η εξέταση έχει πολύ μεγάλη διαγνωστική ακρίβεια. Οι ορθότερες διαγνώσεις γίνονται από ιατρούς ειδικά εκπαιδευμένους σε τέτοιες εξετάσεις.
Αιτιολογία
Η θρόμβωση του αίματος επηρεάζεται από τρεις παράγοντες: (i) καταστάσεις οι οποίες προκαλούν αργή ροή (λίμναση) του αίματος μέσα στις εν τω βάθει φλέβες, (ii) υπερπηκτικότητα του αίματος και (iii) βλάβη του εσωτερικού τοιχώματος των φλεβών (ενδοθηλίου).
Τέτοιες καταστάσεις είναι:
- παρατεταμένη ακινησία (λόγω νοσηλείας, λόγω πολύωρου ταξιδιού με αεροπλάνο ή λεωφορείο, δηλαδή το «σύνδρομο οικονομικής θέσης» κλπ)
- προηγούμενο επεισόδιοDVT ή οικογενειακό ιστορικό DVT
- θρομβοφιλία
- κακοήθεια (καρκίνος) ή προηγηθείσα θεραπεία για κακοήθεια
- εγχείρηση ή τραύμα, ειδικά στα ισχία, τα γόνατα, την κοιλιά ή το θώρακα
- έμφραγμα μυοκαρδίου, εγκεφαλικό επεισόδιο, συμφορητική καρδιακή ανεπάρκεια, φλεγμονώδης εντεροπάθεια
Θεραπεία
Η θεραπεία της DVT έχει στόχο την πρόληψη:
- θανάτου από πνευμονική θρομβοεμβολή
- υποτροπιάζουσας φλεβικής θρόμβωσης
- μεταθρομβωτικού συνδρόμου
Στις περισσότερες περιπτώσεις, αυτό επιτυγχάνεται με αντιπηκτικά φάρμακα, όπως είναι η ηπαρίνη και το Sintrom. Σήμερα, αρχικά συνήθως χορηγείται κάποιας μορφής ηπαρίνη σε υποδόριες ενέσεις για 5-7 ημέρες και κατόπιν είτε αποφασίζεται να συνεχιστεί αυτή η αγωγή για μερικούς μήνες είτε αντικαθίσταται με τη χορήγηση δισκίων Sintrom από το στόμα. Τα τελευταία έτη έχουν μελετηθεί νέα αντιπηκτικά φάρμακα.
Γενικά, ο κίνδυνος εμφάνισης μεταθρομβωτικού συνδρόμου μειώνεται με την άμεση έναρξη της αντιπηκτικής θεραπείας μετά από ένα επεισόδιο DVT, καθώς και με τη χρήση κατάλληλης κάλτσας.
Ο αγγειοχειρουργός θα σας συμβουλεύσει ακριβώς για τον τύπο της κάλτσας που απαιτείται στην περίπτωσή σας και για τον τρόπο της χρήσης της.
Θρομβολυτική θεραπεία σπάνια πραγματοποιείται στην καθημερινή κλινική πράξη. Απευθύνεται σε νέους ασθενείς με εκτεταμένη λαγονομηριαία θρόμβωση και υψηλή πιθανότητα για μεταθρομβωτικό σύνδρομο.